Uitspraken over het oordelen van een persoon door middel
van zijn vrienden en het zitten met Ahlul-Bid’ah

Abū Hurayrah رضي الله عنه  heeft overgeleverd dat de boodschapper van Allaah صلى الله عليه وسلم heeft gezegd:

«الرَّجُلُ عَلَى دِينِ خَلِيلِهِ فَلْيَنْظُرْ أَحَدُكُمْ مَنْ يُخَالِلُ»
“Een persoon is op de religie van zijn vriend, laat eenieder dus uitkijken wie hij als vriend neemt.” [1]

Ibn ‘Abbaas رضي الله عنه heeft gezegd:

“Zit niet met de mensen van begeerten, want voorwaar, het zitten met hun maakt de harten ziek.” [2]

‘Abdullaah bin Mas’ūd رضي الله عنه heeft gezegd:

“Een persoon loopt en vergezelt enkel degene van wie hij houdt en degene die soortgelijk is aan hem.” [3]

En hij رضي الله عنه heeft ook gezegd:

“Beschouw (de plaatsen) op aarde door de namen die hen gegeven is, en beschouw een persoon aan de hand van zijn vriend.” [4]

En hij رضي الله عنه heeft ook gezegd:

“Neem de mensen onder beschouwing op basis van hun vrienden, want een persoon zal slechts degene waarover hij tevreden is als vriend nemen.” [5]

Abū ad-Dardaa` رضي الله عنه heeft gezegd:

“Een persoon wordt gekend door de plaats waar hij loopt, binnentreedt en waar hij zit.”[6]

Abul-Djawzaa (d. 83h) رحمه الله heeft over de mensen van begeerten gezegd:

“Dat apen en varkens mijn buren zijn is mij meer geliefd dan dat ik een van hen als mijn buren heb.” [7]

Abū Qilaabah (d. 104h) رحمه الله heeft gezegd:

“Ga niet zitten bij de mensen die hun begeerten volgen, want ook al zou jij niet in hetgeen (van dwaling) vervallen waarin zij vervallen zijn, dan zullen zij hetgeen dat jij kende (van de waarheid) vermengen (met valsheid).” [8]

Er kwamen twee mannen van Ahlul-Ahwaa` (de mensen van begeerten) bij Mohammed bin Sierien (d. 110h) رحمه الله en zij zeiden:

“O Abū Bakr, we willen met je spreken over wat overleveringen.” Hij antwoordde: “Nee.” Toen zeiden zij: “Zullen wij dan een vers reciteren voor jou uit het Boek van Allaah?” Hij antwoordde: “Nee! Ofwel gaan jullie weg van mij of ik zal jullie verlaten!” [9]

Al-Ḥasan al-Baṣrie (d. 110h) رحمه الله heeft gezegd:

“Zit niet met de mensen van begeerten, want voorwaar, het zitten met hun maakt de harten ziek.” [10]

Qataadah (d. 117h) رحمه الله heeft gezegd:

“Voorwaar, ik zweer bij Allaah, we hebben geen persoon gezien, behalve dat hij omgaat met personen zoals hem en die op hem lijken. Dus wees bevriend met de vrome dienaren van Allaah. En hopelijk zullen jullie met hun zijn of zoals hun zijn.”[11]

Mu’aadh bin Mu’aadh (d. 126h)  رحمه الله zei tegen Yaḥyaa bin Sa’ied:

“O Abaa Sa’ied, een persoon kan zijn gedachtegoed voor ons verbergen. Maar hij kan dit niet verbergen in zijn zoon, zijn vriend of degenen met wie hij zit.” [12]

‘Amr bin Qays (d. 146h) رحمه الله heeft gezegd:

“Er werd gezegd: ‘Zit niet met iemand van dwaling want hij zal jouw hart laten afdwalen’.” [13]

Al-Awzaa`ie (d. 157h) رحمه الله heeft gezegd:

“Degene die zijn bid’ah (innovatie) voor ons verbergt, is niet in staat om zijn vrienden voor ons te verbergen.”[14]

Yaḥyaa bin Sa’ied al-Qaṭṭaan (d. 198h) رحمه الله heeft gezegd:

“Toen Sufyaan ath-Thawrie (d. 161h) رحمه الله naar Baṣrah kwam begon hij te kijken naar de toestand van Rabie’ bin Subayh en wat de mensen over hem dachten. Hij vroeg aan hen: ‘wat is zijn madhab?’ En zij antwoordden: ‘Zijn madhab is enkel de Sunnah.’ Toen vroeg hij aan hen: ‘Wie is zijn gezelschap?’ En zij antwoordden: ‘De mensen van al-Qadr.’ Waarop hij antwoordde: ‘In dat geval is hij een Qadari[15]’.” [16]

‘Abdullaah bin al-Mubaarak (d. 181h) رحمه الله heeft gezegd:

“Wie zijn bid’ah (innovatie) voor ons verschuilt, kan ons de mensen die hij liefheeft (zijn vrienden) niet verschuilen.”[17]

Al-Fuḍayl bin ‘Iyyaaḍ (d. 187h) رحمه الله heeft gezegd:

“Ik zou willen dat er tussen mij en de innoveerder een barricade van ijzer is.” [18]

Ibn ‘Awn رحمه الله heeft gezegd:

“Degene die zit met de mensen van innovatie is erger voor ons dan de mensen van innovatie hunzelf.” [19]

Moḥammed bin ‘Ubaydillaah al-Ghalaabi رحمه الله heeft gezegd:

“Er werd gezegd: de mensen van begeerten kunnen alles verbergen, behalve met wie zij verhoudingen hebben, en wie zij vergezellen.”[20]

Imaam Aḥmad (d. 241h) رحمه الله heeft gezegd:

“Als iemand een innoveerder de salaam geeft, dan houdt hij van hem.”[21]

Al-Barbahaarie (d. 329h) رحمه الله heeft gezegd:

“Het voorbeeld van de mensen van innovatie is zoals de schorpioenen. Ze begraven hun hoofden en lichamen in het zand en laten enkel hun staart naar buiten. Als ze de kans krijgen dan steken ze. Zo ook de mensen van innovatie, ze verbergen zich tussen de mensen, zodra ze de kans krijgen brengen ze over (van hun innovatie) wat ze willen.” [22]

Uitspraken omtrent het testen van de mensen

Hier volgen een aantal uitspraken die gaan over het testen van de mensen. Dit is een zaak wat niet nieuw is en dat is te zien aan deze uitspraken die komen van de vroegere imaams en geleerden.

يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓا إِذَا جَآءَكُمُ ٱلْمُؤْمِنَـٰتُ مُهَـٰجِرَٰتٍ فَٱمْتَحِنُوهُنَّ ٱللهُ أَعْلَمُ بِإِيمَـٰنِهِنَّ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَـٰتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى ٱلْكُفَّارِ لَا هُنَّ حِلٌّ لَّهُمْ وَلَا هُمْ يَحِلُّونَ لَهُنَّ
“O jullie die geloven, als de gelovige vrouwen als emigranten naar jullie komen, toets hen dan. Allaah is Alwetender van hun geloof. Als jullie vervolgens te weten komen dat ze gelovige vrouwen zijn, stuur ze dan niet terug naar de ongelovigen. Zij (de gelovige vrouwen) zijn niet toegestaan voor hen (de ongelovige mannen), en zij zijn niet toegestaan voor hen.”
[Sūrah al-Mumtahanah 60:10]

Imaam Aḥmad bin ‘Abdillaah bin Yūsuf (d. 227h) رحمه الله heeft gezegd:

“Test de mensen van Mūṣul met Mu’aafaa bin ‘Imraan. Wanneer (je ziet dat) ze van hem houden, dan behoren ze tot de mensen van Sunnah. Maar wanneer (je ziet dat) ze afkeer hebben van hem, dan behoren ze tot de mensen van innovatie. Op deze manier worden (ook) de mensen van al-Kūfah getest middels Yaḥyaa.” [23]

Imaam Nu’maan bin Ḥammaad (d. 228h) رحمه الله heeft gezegd:

“Als jij iemand van Irak ziet en hij spreekt over Ahmad bin Hanbal, wees dan op je hoede voor zijn religie. En als je iemand van al-Khurasaan ziet die spreekt over Isḥaaq bin Raahaway, wees dan op je hoede voor zijn religie. En als je iemand van al-Baṣraa ziet die spreekt over Wahb bin Djarier, wees dan op je hoede voor zijn religie.”[24]

Abū Aḥmad al-Ḥaakim (d. 378h) رحمه الله heeft gezegd:

“En als je een persoon ziet die houdt van Sufyaan ath-Thawrie, van Maalik bin Anas, van Ayyūb as-Sikhtiyaanie, van ‘Abdullaah bin ‘Awn, van Yūnus bin ‘Ubayd, van Sulaymaan at-Tiemie, van Shariekan, van Abū al-Ahwas, van Fudayl bin ‘Iyyaad, van Sufyaan bin ‘Uyaynah, van al-Layth bin Sa’d, van Ibn al-Mubaarak, van Wakie’ bin al-Djarraaḥ, Yaḥyaa bin Sa’ied, ‘Abdur-Raḥmaan bin Mahdie, van Yaḥyaa bin Yaḥyaa, van Aḥmad bin Ḥanbal en van Isḥaaq bin Raahaway; weet dan dat hij op de (correcte) weg is. En als jij een man ziet die zegt: ‘Hun toestand is twijfelachtig.’ Waarschuw voor hem, voorwaar, hij is op een andere weg (dan de correcte weg).” [25]

Imaam Aḥmad bin Hanbal (d. 241h) رحمه الله heeft gezegd:

“Als jij een persoon ziet die Ḥammaad bin Salamah in discredit probeert te brengen, beschuldig hem dan in zijn geloof.” [26]

Imaam Abū Haatim ar-Raazie (d. 277h) رحمه الله heeft gezegd:

“Als je iemand ziet uit ar-Raazie, of ergens anders, die Abū Zur’ah haat, weet dan dat hij een innoveerder is.” [27]

‘Abdur-Raḥmaan bin Mahdie رحمه الله heeft gezegd:

“Als je iemand ziet uit ash-Shaam en hij houdt van al-Awzaa’ie en Abū Ishaaq al-Fazaarie, dat is een persoon van de Sunnah.” [28]

[1] At-Tirmidhie n. 2378 en Abū Daawud n. 4833. Authentiek verklaard door al-Albaanie in Silsilah aṣ-Ṣaḥieḥah n. 927.

[2] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/438).

[3] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/476).

[4] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/478).

[5] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/439).

[6] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/464).

[7] Sharḥ Uṣūl al-I’tiqaad van al-Laalikaa`ie n. 231.

[8] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/437).

[9] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/445-446).

[10] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/438).

[11] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/477).

[12] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/479).

[13] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/436).

[14] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/479) en Sharḥ as-Sunnah van al-Laalikaa`ie (1/137).

[15] Qadariyyah: Een afgedwaalde groepering die al-Qadr (de Voorbeschikking) ontkennen.

[16] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/453).

[17] Al-Ibaanah blz. 156.

[18] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/468).

[19] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/473).

[20] Al-Ibaanah van Ibn Baṭṭah (2/464).

[21] Tabaqaat al-Ḥanaabilah (1/196).

[22] Tabaqaat al-Ḥanaabilah (2/44).

[23] Sharḥ Usūl I’tiqaad Ahlus-Sunnah (1/74)

[24] Tariekh al-Baghdaadie (6/348-349), Siyar A’laam an-Nubalaa` (11/381) en Tahdhieb at-Tahdhieb (1/191)

[25] Sha’ier Asḥaab al-Ḥadieth blz. 32-33

[26] Sharh Usūl I’tiqaad Ahlus-Sunnah (1/170-171)

[27] Tariekh Baghdaadie (10/329)

[28] Al-Djarḥ wat-Ta’diel (1/217)