Tayammum en de omstandigheden die dit toestaan

Tayammum is een vorm van reiniging met zand of steen.
Allaah de Verhevene heeft gezegd:

(En als jullie ziek zijn of op reis of als iemand van het toilet komt of met vrouwen omgang heeft gehad en jullie vinden geen water, doet dan Tayammum met schone aarde en wrijft jullie gezichten en handen. Allaah is Vergevend, vergevensgezind) (4:43)

Tayammum mag men verrichten in plaats van de Wudu en de Ghusl, zowel op reis als thuis, indien een van de volgende redenen zich voordoet:

1. Indien men geen water vindt, omdat de Profeet ﷺ heeft gezegd

“Aarde is reinigend voor wie geen water vindt, ook al duurt dit tien jaar.”
(Overgeleverd door de verzamelaars van de Sunan At-Tirmidhi heeft gezegd: goed en authentiek)

2. Indien men ziek of gewond is en vreest dat hij door het gebruik van water zieker wordt, of dat zijn genezing vertraagt. Ongeacht of deze constatering berust op ervaring of doktersadvies.

3. Indien het water zo koud is, dat men denkt schade op te lopen door het gebruik van dit water. Dit geldt alleen in het geval hij niet in staat is om het water te verwarmen, ook al moet hij daarvoor betalen, of als hij niet in staat is om de badkamer (Hammam) binnen te gaan.

4. Indien het water dichtbij is, maar men vreest voor zijn leven, eer of geld. Dit geldt ook als hij vreest dat zijn reiscompagnons doorrijden en hem achterlaten. Als een vijand, waar hij bang voor is, zich bevindt tussen hem en het water dan is Tayammum ook toegestaan. Het maakt niets uit of deze vijand een mens of iets anders is. Ook als men gevangen is, of als hij het water niet uit de put kan halen, omdat hij geen touw of emmer heeft. In al deze gevallen staat de aanwezigheid van het water gelijk aan de afwezigheid van water. Het is ook toegestaan om Tayammum te verrichten indien men vreest dat hij-als hij de Ghusl verricht-beschuldigd wordt van iets waarvoor hij onschuldig is.

5. Als men het water, nu of later nodig heeft om het zelf te drinken of voor een ander. Ook al is deze ander een hond. Hetzelfde geldt indien hij het water later nodig heeft voor deeg, koken of verwijderen van onreinheid. In al deze gevallen verricht men Tayammum en spaart het water.

Aarde waarmee Tayammum wordt verricht

Het is toegestaan om Tayammum te verrichten met schone aarde, en met alles wat uit de grond komt, zoals zand, steen en gips. Allaah de Verhevene zegt:

فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا

(Doet dan Tayammum met schone aarde) (4:43)

De taalgeleerden zijn het er allemaal over eens dat Sa’eed (vertaald in het vers als schone aarde) de bovenkant van de aarde betekent. Dus zowel aarde als al het andere.

Hoe de Tayammum te verrichten

1. Degene die Tayammum wil verrichten, moet de intentie van deze handeling maken in zijn hart. Deze intentie bestaat uit het voornemen van reiniging van datgene waar normaal de Wudu of Ghusl voor wordt verricht.

2. Zeg: Bismi Allaah (In de Naam van Allaah).

3. Sla met je handpalmen op de schone aarde en blaas in je handen (het zand weg). Vervolgens veeg je je gezicht en handen tot aan de polsen. Omdat de Profeet ﷺ heeft gezegd:

“Het is genoeg als je zo en zo doet.”

En hij sloeg met zijn handen op de grond, blies erin en veegde er vervolgens zijn gezicht en handen mee.
(Overgeleverd door Al-Boekharie en Moslim)

Wat staat de Tayammum toe

Tayammum vervangt de Wudu en de Ghusl bij afwezigheid van water daarom is alles wat is toegestaan na de Wudu en de Ghusl, ook toegestaan na de Tayammum.
Voorbeelden zijn het gebed, aanraken van de Qor’aan etc. Het is geen voorwaarde voor het verrichten van de Tayammum, dat de tijd van het gebed aanbreekt. Degene die Tayammum heeft verricht mag met één Tayammum zoveel verplichte en vrijwillige gebeden verrichten als hij wil. De regels van de Tayammum zijn dus precies hetzelfde als de regels van de Wudu, omdat de Profeet ﷺ heeft gezegd:

“Aarde is reinigend voor wie geen water vindt, ook al duurt dit tien jaar. Echter, als men water aantreft, laat hij daarmee dan zijn huid aanraken, want dat is beter voor hem.”
(Overgeleverd door Ahmad en At-Tirmidhi, die hem authentiek heeft verklaard)

Factoren die de Tayammum ongeldig maken

1. Alles wat de Wudu ongeldig maakt, maakt ook de Tayammum ongeldig. De Tayammum is immers een vervanging van de Wudu. Daarnaast wordt de Tayammum ongeldig indien men water aantreft. Ook als men in staat is om water te gebruiken, nadat men het water niet kon gebruiken, wordt de Tayammum ongeldig.

2. Echter, als men heeft gebeden met Tayammum en daarna water aantreft, of weer in staat is om het water te gebruiken, na beindiging van het gebed, dan hoeft men het gebed niet opnieuw te verrichten. Dit ongeacht of de tijd van het gebed al voorbij is of niet.

(Zie: Fiqh us Soennah 1/79,80)

Bron: Uitleg van De Zuilen van Islaam en Imaan. P. 106 t/m 111
Vertaald door Abu Noor Mohammed Bendaoud